Bol ve gereksiz virgül kullanımı
Thread poster: Baran Keki
Baran Keki
Baran Keki  Identity Verified
Türkiye
Local time: 13:52
Member
English to Turkish
Feb 22, 2020

Selam,
Türkçe dilbilgisi konusunda kesinlikle uzman değilim. Okul yıllarımda genel olarak dilbilgim zayıftı ve ancak bu mesleğe adım attıktan sonra habelkader birşeyler öğrenmeye başladım.
Türkçe bir metinde az çok nerede virgül kullanılması gerektiğini biliyorum diyebilirim, fakat bana sanki Türkçede virgül kullanımının İnglizcede olduğu kadar kesin ve net kuralları yokmuş gibi geliyor. Sanki Türkçede virgül kullanımı İngilizceye kıyasla daha
... See more
Selam,
Türkçe dilbilgisi konusunda kesinlikle uzman değilim. Okul yıllarımda genel olarak dilbilgim zayıftı ve ancak bu mesleğe adım attıktan sonra habelkader birşeyler öğrenmeye başladım.
Türkçe bir metinde az çok nerede virgül kullanılması gerektiğini biliyorum diyebilirim, fakat bana sanki Türkçede virgül kullanımının İnglizcede olduğu kadar kesin ve net kuralları yokmuş gibi geliyor. Sanki Türkçede virgül kullanımı İngilizceye kıyasla daha 'keyfi' nitelikte. Özellikle müşterilerin TM'lerinde evvelden çalışmış arkadaşların çevirilerinde ve benim yaptığım çevirilerin redaksiyonlarında (proofreading) dikkat ediyorum, çok miktarda virgül kullanılıyor ve birden çok okazyonda (bu konuda en çok dikkatimi çeken şey bu) hep cümlenin ilk kelimesinden (özne veya başka bir gramer unsuru) sonra virgül kullanıldığını görüyorum.
Sizden aşağıdaki cümlelere (özellikle cümlelerin ilk kelimelerine) bakmanızı ve buradaki virgül kullanımlarının doğru ve yanlış olduğu konusunda yorum yapmanızı rica ediyorum. Bu konu uzun zamandır aklımı kurcalıyor ve belki ben herşeyi yanlış biliyorum. Bu arada cümleler bana ait, cümlenin ilk kelimesinden sonraki virgüller redaktöre ait:

1. FCPA, yazılı yerel kanunlara göre yasal nitelikte olan ödemelere izin verir.

2. Fransız ceza hukuku, (yabancı veya yerli) kamu görevlilerine veya yargı mensuplarına rüşveti yasaklamaktadır.

3. Ralph Lauren, 2010 yılında bağlı ortaklığın çalışanlarının ana şirketi görevi suistimal konusunda bilgilendirmelerini teşvik eden yeni bir FCPA uyum politikasını kabul etti.

4. 20 Haziran 2019 tarihinde Walmart, Brezilya, Çin, Hindistan ve Meksika’da hadiselere yol açan gevşek rüşvet politikalarına ilişkin soruşturmaların tamamlanması sonrası SEC ve DOJ’a 282 milyon dolar tutarında para cezası ödemeyi kabul etti.

5. Rus hukukuna göre, aktif ve pasif rüşvetin ikisi de suçtur

Bunlar sadece bir kaçı... Dün bu konuyu Türkçe öğretmenliği yapan bir arkadaşıma sordum, kendisi TDK'nın "uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur" kuralını referans göstererek genel olarak redaktöre hak verdi. Açıkçası, ben tatmin olduğumu söyleyemem. Bu konudaki değerli görüşlerinizi merak ediyorum. Sizce cümlenin ilk kelimesinden (genellikle özneden) sonra virgül koymak, kaynak cümlede 2-3 virgül olan bir cümleyi 6-7 virgül koyarak çevirmek doğru mudur?
Teşekkürler.
Collapse


 
ATIL KAYHAN
ATIL KAYHAN  Identity Verified
Türkiye
Local time: 13:52
Member (2007)
Turkish to English
+ ...
Virgül Feb 22, 2020

1. FCPA, yazılı yerel kanunlara göre yasal nitelikte olan ödemelere izin verir.

Bence burada virgül konmasa da olur. Özne zaten net olarak belli.

2. Fransız ceza hukuku, (yabancı veya yerli) kamu görevlilerine veya yargı mensuplarına rüşveti yasaklamaktadır.

Burada da özne net olarak belli. Virgül konmasa da olur.

3. Ralph Lauren, 2010 yılında bağlı ortaklığın çalışanlarının ana şirketi görevi suistimal konusunda
... See more
1. FCPA, yazılı yerel kanunlara göre yasal nitelikte olan ödemelere izin verir.

Bence burada virgül konmasa da olur. Özne zaten net olarak belli.

2. Fransız ceza hukuku, (yabancı veya yerli) kamu görevlilerine veya yargı mensuplarına rüşveti yasaklamaktadır.

Burada da özne net olarak belli. Virgül konmasa da olur.

3. Ralph Lauren, 2010 yılında bağlı ortaklığın çalışanlarının ana şirketi görevi suistimal konusunda bilgilendirmelerini teşvik eden yeni bir FCPA uyum politikasını kabul etti.

Yukaridaki yorumlarim burada da geçerli. Virgül suni duruyor. Sadece Ralph Lauren firmasi kendine dikkat çekmek için virgül koymak isteyebilir.

4. 20 Haziran 2019 tarihinde Walmart, Brezilya, Çin, Hindistan ve Meksika’da hadiselere yol açan gevşek rüşvet politikalarına ilişkin soruşturmaların tamamlanması sonrası SEC ve DOJ’a 282 milyon dolar tutarında para cezası ödemeyi kabul etti.

Bu cümlede virgül gerekli görünüyor çünkü ard arda siralanmis birtakım sözcükler var. Ancak, cümleyi biraz değiştirirsek Walmart'tan sonra virgül gerekli olmaz: Walmart 20 Haziran 2019 tarihinde Brezilya, Çin, vs.

5. Rus hukukuna göre, aktif ve pasif rüşvetin ikisi de suçtur.

Bence burada virgül gereksiz. Zaten oldukça kisa bir cümle. Belki Ingilizce'de According to Russian legal system dedikten sonra bir virgül konabilir.

Evet, bazi cümlelerde özneyi ayirt etmek için virgül gerekebilir ama ben yukarıdaki cümlelerde bu gereksinimi göremedim (No.4 hariç).
Collapse


Nazlı Afacan
 
Çağatay Duruk
Çağatay Duruk  Identity Verified
Türkiye
Local time: 13:52
English to Turkish
+ ...
Basit cümleler dışında öznenin virgül ile ayrılması öneriliyor Feb 22, 2020

Güvendiğim kaynaklardan edindiğim genel kural bu, "basit cümleler dışında özne virgül ile ayrılmalıdır". Hangi cümlenin basit, hangisinin basit olmadığı ise, doğal olarak kişiye göre değişecektir. Bence virgülsüz halinde cümleyi okuyunca anlam açık ise, cümle basit sayılır ve virgül gerekmez. Ama bir başkası böyle görmeyebilir. Verdiğiniz örnekler için benim fikrim, 2 ve 5 nolu cümleler virgülsüz daha güzel, 1, 3 ve 4 ise virgüllü daha güzel.

 
Serhan Sert
Serhan Sert
Türkiye
Local time: 13:52
English to Turkish
+ ...
Virgül kullanımı Apr 5, 2020

Merhaba,

Dördüncü maddede virgül (aslı fransızca "virgule") kullanımı doğru olmuş, onun dışındakilerde virgüle hiç gerek yok bence. Bize okuldayken özneden sonra virgül konacağı öğretildi, o zamanlardan kalma bir alışkanlık olabilir. Her yere virgül koymak anlamayı da anlaşılmayı da güçleştirir. Okuma hızını da düşürür. Neden virgül burda var diye kişiyi düşündürür.

Aşağıda virgülle ilgili TDK'nin açıklamalarını bul
... See more
Merhaba,

Dördüncü maddede virgül (aslı fransızca "virgule") kullanımı doğru olmuş, onun dışındakilerde virgüle hiç gerek yok bence. Bize okuldayken özneden sonra virgül konacağı öğretildi, o zamanlardan kalma bir alışkanlık olabilir. Her yere virgül koymak anlamayı da anlaşılmayı da güçleştirir. Okuma hızını da düşürür. Neden virgül burda var diye kişiyi düşündürür.

Aşağıda virgülle ilgili TDK'nin açıklamalarını bulabilirsiniz.

"http://tdk.gov.tr/icerik/yazim-kurallari/noktalama-isaretleri-aciklamalar/

Virgül ( , )

1. Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur:

Fırtınadan, soğuktan, karanlıktan ve biraz da korkudan sonra bu sı­cak, aydınlık ve sevimli odanın havasında erir gibi oldum. (Halide Edip Adıvar)

Sessiz dereler, solgun ağaçlar, sarı güller

Dillenmiş ağızlarda tutuk dilli gönüller (Faruk Nafiz Çamlıbel)

Zindana atılan mahkûmlar gibi titreşerek, haykırarak geri geri kaçmaya uğraşıyorduk. (Hüseyin Rahmi Gürpınar)

Köyde kim çaresiz kalırsa, kimin işi bozulursa İstanbul yolunu tutar. (Ömer Seyfettin)

2. Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur:

Umduk, bekledik, düşündük. (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)

3. Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur:

Saniye Hanımefendi, merdivenlerde oğlunun ayak seslerini duyar duymaz, hasretlisini karşılamaya atılan bir genç kadın gibi koltuğundan fırlamış ve ona kapıyı kendi eliyle açmaya gelmişti. (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)

4. Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur:

Zemin bu kadar koyu bir kırmızıya dönüşünce, bir an için de olsa, belirginliğini yitiriverdi sivilceleri. (Elif Şafak)

Şimdi, efendiler, müsaade buyurursanız, size bir sual sorayım. (Atatürk)

5. Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan kelimeler arasına ko­nur:

Akşam, yine akşam, yine akşam,

Göllerde bu dem bir kamış olsam! (Ahmet Haşim)

6. Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra konur:

Adana’ya yarın gideceğim, dedi.

Aç karnına sigara içmekle hiç de iyi etmiyorsun, dedi. (Necati Cumalı)

7. Konuşma çizgisinden sonraki alıntı cümlesinin bitimine konur:

– Bu akşam Datça’ya gidiyor musunuz, diye sordu.

8. Edebî eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur:

Bahçe kapısını açtı. Sermet Bey’e,

– Bu anahtar köşkü de açar, dedi. (Ömer Seyfettin)

9. Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul ve teşvik bil­diren hayır, yok, evet, peki, pekâlâ, tamam, olur, hayhay, başüstüne, öyle, haydi, elbette gibi kelimelerden sonra konur: Peki, gideriz. Olur, ben de size katılırım. Hayhay, memnun oluruz. Haydi, geç kalıyoruz.

Evet, kırk seneden beri Türkçe merhale merhale Türkleşiyor. (Yahya Kemal Beyatlı)

10. Bir kelimenin kendisinden sonra gelen kelime veya kelime grup­larıyla yapı ve anlam bakımından bağlantısı olmadığını göstermek ve anlam karışıklığını önlemek için kullanılır:

Bu, tek gözlü, genç fakat ihtiyar görünen bir adamcağızdır. (Halit Ziya Uşaklıgil)

Bu gece, eğlenceleri içlerine sinmedi. (Reşat Nuri Güntekin)

11. Hitap için kullanılan kelimelerden sonra konur:

Efendiler, bilirsiniz ki hayat demek, mücadele, müsademe demektir. (Atatürk)

Sayın Başkan,

Sevgili Kardeşim,

Değerli Arkadaşım,

12. Sayıların yazılışında kesirleri ayırmak için kullanılır: 38,6 (otuz sekiz tam, onda altı), 0,45 (sıfır tam, yüzde kırk beş)

13. Metin içinde art arda gelen zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra konur:

Ancak yemekte bir karara varıp, arkadaşına dikkatli dikkatli bakarak konuştu.

UYARI: Metin içinde zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra virgül konmaz:

Cumaları bahçede buluştukça kıza kendisinin adi bir mektep talebesi olmadığını anlatmaya çalışıyordu. (Halide Edip Adıvar)

Şimdiye dek, ben kendimi bildim bileli kimse Değirmenoluk köyünden kaçıp da başka köyde çobanlık, yanaşmalık etmedi. (Yaşar Kemal)

Meydanlığa varmadan bir iki defa İsmail kendisini gördü mü diye kahveye baktı. (Necati Cumalı)

14. Özne olarak kullanıldıklarında bu, şu, o zamirlerinden sonra konur:

Bu, benim gibi yazarlar için hiç kolay olmaz.

O, eski defterleri çoktan kapatmış, Osmanlıya kucağını açmıştı. (Tarık Buğra)

15. Kitap, dergi vb.nin künyelerinde yazar, eser, basımevi vb. maddelerden sonra konur:

Falih Rıfkı ATAY, Tuna Kıyıları, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1938.

Yazarın soyadı önce yazılmışsa soyadından sonra da virgül konur:

ERGİN, Muharrem, Dede Korkut Kitabı, Ankara, 1958.

UYARI: Metin içinde ve, veya, yahut, ya … ya bağlaçlarından önce de sonra da virgül konmaz:

Nihat sabaha kadar uyuyamadı ve şafak sökerken Faik’e bol teşek­kürlerle dolu bir kâğıt bırakarak iki gün evvelki cephe dönüşü kıyafeti ile sokağa fırladı. (Peyami Safa)

Ya şevk içinde harap ol ya aşk içinde gönül

Ya lale açmalıdır göğsümüzde yahut gül! (Yahya Kemal Beyatlı)

UYARI: Tekrarlı bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz:

Hem gider hem ağlar.

Ya bu deveyi gütmeli ya bu diyardan gitmeli. (Atasözü)

Gerek nesirde gerek nazımda yeni bir söyleyişe ulaşılmıştır.

Siz ister inanın ister inanmayın, bir gün bile durmam.

Ne kız verir ne dünürü küstürür.

Bu kurallar bugün de yarın da geçerli olacaktır.

UYARI: Cümlede pekiştirme ve bağlama görevinde kullanılan da / de bağlacından sonra virgül konmaz:

İmlamız lisanımız düzelince, lisanımız da kafamız düzelince düzele­cek çünkü o da ancak onlar kadar bozuktur, fazla değil! (Yahya Kemal Beyatlı)

UYARI: Metin içinde -ınca / -ince anlamıyla zarf-fiil görevinde kulla­nılan mı / mi ekinden sonra virgül konmaz:

Ben aç yattım mı kötü kötü rüyalar görürüm nedense. (Orhan Kemal)

Öyle zekiler vardır, konuştular mı ağızlarından bal akıyor sanırsın. (Attila İlhan)

UYARI: Şart ekinden sonra virgül konmaz:

Tenha köşelerde ağız ağıza konuşurken yanlarına biri gelecek olursa hemen susuyorlardı. (Reşat Nuri Güntekin)

Gör gözlerinle de aklın yatarsa anlatıver millete. (Tarık Buğra)"
Collapse


Baran Keki
 
Baran Keki
Baran Keki  Identity Verified
Türkiye
Local time: 13:52
Member
English to Turkish
TOPIC STARTER
Kesinlikle katılıyorum Apr 5, 2020

Serhan Sert wrote:

Her yere virgül koymak anlamayı da anlaşılmayı da güçleştirir. Okuma hızını da düşürür. Neden virgül burda var diye kişiyi düşündürür.


Ben de bu şekilde düşünüyorum. Belki biraz tuhaf, hatta komik gelecek ama sanki bizim yazar, tercüman milletinde "cümleye ne kadar fazla virgül koyarsam cümlem o kadar 'sofistike' ve 'entellektüel' görünür" diye bir algı olduğu şüphesindeyim.


 


To report site rules violations or get help, contact a site moderator:


You can also contact site staff by submitting a support request »

Bol ve gereksiz virgül kullanımı


Translation news in Türkiye





Trados Studio 2022 Freelance
The leading translation software used by over 270,000 translators.

Designed with your feedback in mind, Trados Studio 2022 delivers an unrivalled, powerful desktop and cloud solution, empowering you to work in the most efficient and cost-effective way.

More info »
CafeTran Espresso
You've never met a CAT tool this clever!

Translate faster & easier, using a sophisticated CAT tool built by a translator / developer. Accept jobs from clients who use Trados, MemoQ, Wordfast & major CAT tools. Download and start using CafeTran Espresso -- for free

Buy now! »